Kojt likawal sok rey

‘Ay lajtul muk’ul rey lom bayel skawaru sok ‘ay yajsiento sok bayel skajpetal, bayel swale’ spisil bitik ‘ay yu’un bayel sk’al, jich yu’un la yalta yo’tan, te te’tikil t’ul lom t’ujbil ya sk’an smil kojtok. 

Jich yu’un ta spajelal la yalbe te jtul smoso melel bayel smoso te ya x’a’tej ta stojol, la yalbe te jtul moso:

-Pajel xa chajpanben te xila te k’anal kawayu, ya xtalon ta ‘oxe xk’anan ta sakubel k’inal sok ya kich’bel jtujk’ melel ya xba tujk’atal te’tikil tu’l.

-Yakuk -xite jtul moso.

Jich yu’un sa’b’a bajt ta yik’el tal kawayu te moso la yak’be xila sok ba yich’be tal te stujki; jultal te rey la yal: 

-Lok’esatal te kojt likawal, melel ya kik’bel te jlikawal. 

Te jts’usoj ta skoral. Jam te skoral te likawal la yik’bel.

K’ot ta stojol te rey k’o luchluk ta snejkel, lijk wilukbel te likawal lijk benikukbel sook te rey tapura pampam ‘aki leltik te bit’il ‘a lijk sna’ stojol. Te yakal beel ta pura ji’aleltik ja’to xyil spamal pura ji’aleltik, ya xbik’ot te yakan skawayu sok bayel takin ti’il sok te skawayu sts’ikojik te wokolajel. 

Ja’ te ma’yuk yichoj ya’al te rèy, kapaluk ma’yuk ba staoj te te’tikil t’ul lumto xanbele, la sta kojt te te’tikil t’ul melel lom xtojob sk’ab la stujk’a te te’tikal t’ul, jich ‘ek te kojt likawal ba stsakal te te’tikil t’ul, jul yuk’be te rey jich la slok’esbe te snuj kulel, la swo ta k’ajk’ ja’te ma’ba lom tak’an la sti’, ja’ te ma’ba stak’ sbik’ melel ma’ yuk yich’oj ya’al lom takin te sbe yik’e mastak sbik’ koel te sti’bal ‘ala jte’b la xch’ojbebel te slikawale. Jich yu’un benik nanixanbel ba sleik tolja’ ja’te naxix ‘a.

Lumtoxanbele la yil toyol muk’ul ch’en x’ujch’et sok ya xyal tal koel juju jte’b te tolja’ jich yu’un te reye la slok’es yala p’is. 

Ko ta skawayo ba xch’am ta sp’is te ‘ala juju jte’b tolja’. Te banti ya sts’ujajtal koel te tolja’e, k’an nojokix ‘a te p’is te k’alal ‘a jul te kojt likawal la smaj ta xiki la smal te tolja.

Jich yu un mal spisil te tolja, la yal te rey:

-Likawal biyu’un tela malben te tolja’e mak ya k’an ya jmilat.

La stsak p’ej ton, ja’te ma’ba la xch’oj’a. Bananix xcha’ ch’amxan ja’te nojelix ‘a te p’is, lananix smalxan te likawal.

K’an st’ujk’a te slikawal. 

Ja’te ma’ba la stujk’axan ma’ba sk’an ‘a stujk’a, ja’me xche’bal boelta po’taj xnojixan ‘a te sp’is malbet nanixan te stolja’e jich yu’un la stsak p’ej ton sok la stsaktal te slikawal la smajbe ta sjol te ton ja’ la smil ‘a te slikawale ja’meix ta yoxebal boelta.

Jich yu’un yakalxan ta snojeselxan te sp’is te ta tolja’, k’alal ‘a jultal jtul te moso ba leotok tale k’opoj te bit’il k’alal ‘a yil te rey, la sk’opon:

-Binti ya’ pas li’i tatik rey, te jo’on jo’tik ya jkuyta lajematik.

-Ju’uk li’ ‘ayoni yato kuch’ tolja’, ja’te li’i te jlikawale ma xyak’ben kuch’ te tolja’, jich yu’un la jmilixini. Takin wan ‘a wo’tan. Takin, takin te ko’tan ‘aywan ‘a wich’ojtal ‘a tolja’.

-Ma’yuk, ma’yuk kich’ojtal te lojla’e -xite moso. 

-Ja’te ‘ay ‘awich’ojtal laso yu’un ya’ kojtesbental tolja’ ‘ay te’a melel takin ko’tan -xite rey.

Jich yu’un la xch’oj moel te slaso ta ch’en te ba ya xmo te moso. Stsoylajan moel te moso k’alal k’ot te’a te ba’ay te ‘u’ch’oja’il ‘ay te yakal te k’a’el chamen chan’a, spisil te sbenenoil skapoj sba sok te tolja, jich yu’un te rey la yal:

-Teukati yu’un te ma xyak’ben kuch’te tolja’ te jlikawale, skaj yu’un te li’nax k’an lajokon yu’un sbenenoil te chane. 

Jich sujtiktol julik ta sna te rey yante likawal te a jil’a metsel jilel. 

Lajilel, yante rey la smel yo’tan yu’un te slikawal, ma’yuk mach’a xk’oponot te rey, kapaluk ma xk’oj’ek.

Smeloj yo’tan ta sna, jich bit’il te smeloj yo’tan ma stak’ xway ya sna’nu te slika wale, biyu’un te la jmilMelel ma xyak’lajuk te rey.

Ta ‘ajk’ubaltik ya xjul te likawal, ya xjul luchluk ta sjolinab te rey, lijk wiluk, la yal:

-Biyu’un te la, milon, melel yu’un ma xkak lajan.

-Sp’is ‘ajkubal ya xjul yae te likawal.

Melel skaj yu’un bayel la smel yo’tan te rey la smil sba stukel.